လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉမႃး
ဝဵင်းမျႃႉဝတီႇ (မၢၼ်ႈ: မြဝတီမြို့) ; (ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Myawaddy) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းပၵ်းလုမ်း ၸႄႈဝဵင်းမျႃႉဝတီႇ ဢၼ်မီးဝႆႉ တီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမျႃႉဝတီႇ၊ ၸႄႈမိူင်းယၢင်း၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၼၼ်ႉသေ မီးဝႆႉတီႈ သၢပ်ႇလႅၼ်လိၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈ-မိူင်းထႆးယဝ်ႉ။ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ်ၽင်ႇ မႄႈၼမ်ႉတွင်ႇယိၼ်း ဢၼ်လုၵ်ႉၽၢႆႇၸၢၼ်း လႆၸူးၽၢႆႇႁွင်ႇၼၼ်ႉသေ တီႈၽင်ႇၽၢႆႇပုၼ်ႉၼႆႉ မီးဝႆႉ ဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ် ဢၼ် မိူင်းထႆး ပိူင်ႇဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸၢင်ႈဢဝ်မႆႉ လွင်ႈၸွမ်း တီႈၼႂ်ႈ မႄႈၼမ်ႉတွင်ႇယိၼ်း ဢၼ်လႆႈၶဝ်ႈၸူးတီႈၼႂ်း ၼမ်ႉၶူင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈဝႃႈ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းႁႅင်ႈမႃး ၸၢင်ႈလတ်းမႄႈၼမ်ႉၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇၽႅဝ်ၽင်ႇၽၢႆႇပုၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ တီႈၽင်ႇၽၢႆႇပုၼ်ႉၼၼ်ႉ မီးဝႆႉသဵၼ်ႈတၢင်း ဝၢၼ်ႈမႄႇတေႃႇယဝ်ႉ။ သဵၼ်ႈတၢင်းၽၢႆႇမျႃႉဝတီႇ လႄႈ သဵၼ်ႈတၢင်းၽၢႆႇမႄႇတေႃႇၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ မႄႈၼမ်ႉဢမ်ႇၶႅၼ်ႈဝႆႉၸိုင် ပဵၼ်သၢႆလဵဝ်ၵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈမႄႇတေႃႇၼၼ်ႉ ၶီႇလူတ်ႉၵႂႃႇမွၵ်ႈၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၼၼ်ႉၼႆ ၽႅဝ် ဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ မႄႈႁွင်ႈသွၼ်သေ ဢဝ်တင်းလူတ်ႉၵႃးလႄႈသင် ဢဝ်တင်း ႁိူဝ်းမိၼ်လႄႈသင် ၵႂႃႇထိုင်လႆႈ [[မိူင်းၵွၵ်ႇ၊ ဝဵင်း|ဝဵင်းမိူင်းၵွၵ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ တင်း ဝဵင်းၵေႃႉၵရဵၵ်ႉၼႆႉ ပေႃးဢဝ်တၢင်းလူတ်ႉၵႃးၼႆ လႆႈၵႂႃႇ 39 လၵ်းယဝ်ႉ။
တီႈၼႂ်းၵႄႈ ဝဵင်းၵေႃႉၵရဵၵ်ႉ လႄႈ ဝဵင်းမျႃႉဝတီႇၼႆႉ မီးဝႆႉ သၼ်လွႆတေႃးၼ ယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ်ဢင်ႈၼိူဝ်လွႆ တိၼ်ႇၵၢၼ်းၺီႇၼွင်ႇ ဢၼ်မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် သၼ်လွႆတေႃးၼ လႄႈ တင်းဝဵင်းမျႃႉဝတီႇၼႆႉ ယၢၼ်ၵႆ မွၵ်ႈ 9 လၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
သၼ်လွႆၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၸၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ လွႆဢၼ်သုင်သုတ်း တီႈ သၼ်လွႆတေႃးၼၼႆႉ ပဵၼ် လွႆၶႄႇၽိူၵ်ႇ (မၢၼ်ႈ: တရုတ်ဖြူတောင်) ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၽွင်းၶႄႇၽိူၵ်ႇၶဝ် ၶဝ်ႈၵဝ်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၶဝ် ပၵ်းတပ်ႉဝႆႉတီႈၼၼ်ႈလႄႈ ၸူးႁွင်ႉၵိုၵ်းဝႃႈၼၼ်ယဝ်ႉ။ တၢင်းသုင် မီး မွၵ်ႈ 5000 ထတ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ တီႈမျႃႉဝတီႇၼႆႉ မီးပႃႇထိူၼ်ႇ ဢၼ်ၵႅတ်ႇၵင်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။
တီႈၼိူဝ်ဝဵင်းမျႃႉဝတီႇၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ ပီ 2014 ၼၼ်ႉၼႆ မီးမႃး 113,115 ၵေႃႉ[1]ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇသဝ်းတႄႉ တႆး၊ မၢၼ်ႈ၊ ယၢင်း၊ မွၼ်း၊ တွင်ႇသူႇ၊ ဢိၼ်းတီးယႃး လႄႈ ၵူၼ်းၶိူဝ်းၶႄႇ မီးဝႆႉဢိတ်းဢွတ်းယဝ်ႉ။ ၵမ်ႉၼမ်တႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈယဝ်ႉ။ ဝဵင်းမျႃႉဝတီႇၼႆႉ ယွၼ်ႉပဵၼ် ဝဵင်းသၢပ်ႇလႅၼ်လိၼ်လႄႈ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ဢၼ်ၵႃႉၶၢႆၵၼ်တင်း မိူင်းထႆး ၼၼ်ႉ တင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ တီႈတႄႉမၼ်း မျႃႉဝတီႇၼႆႉ ပဵၼ်ဢွင်ႈတီႈ ၵဵပ်းၶွၼ်ႇ တႃႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇသေတႃႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ၶဝ်ႈမႃးၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ဝႄႈသေ ၵႂႃႇမႃးယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ တႄႇၸဵမ်ဢဝ် ၸိူၵ်ႈၽၼ်ႈ တေႃႇ တႅင်ႈၶမ်း လႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ႇတၢင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉဢွၼ်ၵၼ် လၵ်ႉဢဝ်ၶဝ်ႈဢဝ်ဢွၵ်ႇတီႈ မျႃႉဝတီႇလႄႈ ပေႃးလႆႈၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်ဝႆႉယဝ်ႉ။
ဝဵင်းမျႃႉဝတီႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ ဝဵင်းမျႃႉဝတီႇ ဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း ၸႄႈတွၼ်ႈတယႅတ်ႉ ဢၼ်မီးတီႈပွတ်းၼိူဝ် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ဢၼ်ၽွင်းလူင် ဢူးၸ လႆႈၵိၼ်ၼၼ်ႉ။ ဝၢႆးသေ ပၢင်သိုၵ်း မၢၼ်ႈ-ဢင်းၵိတ်ႉ ပွၵ်ႈၵမ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၽွင်းဢင်းၵိတ်ႉၶဝ် သိမ်းဢဝ်ထုင်ႉတၼိၼ်းတႃႇယီႇၼၼ်ႉ မျႃႉဝတီႇၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၼႃႈလိၼ် ဢၼ်ဢင်းၵိတ်ႉၶဝ် ပိူင်ႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၽွင်းၸွပ်ႇတူၺ်း လွင်ႈၵႃႉၶၢႆတင်း ထႆး ၵဵင်းမႂ်ႇၼၼ်ႉၼႆ ၵေႃႈၸႂ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းမျႃႉဝတီႇၼႆႉ ပဵၼ်တီႈၶဝ်ႈတီႈဢွၵ်ႇမႃးယဝ်ႉ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉပဵၼ်တႃႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇ သၢပ်ႇလႅၼ်လိၼ် ထႆး-မၢၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ တီႈမျႃႉဝတီႇၼႆႉ မီး ၵွင်းမူးသူၺ်ႇမျိၼ်းဝုၼ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ႁူဝ်ပႃႇထိူၼ်ႇ ဢူးတႅတ်ႉၽေႃႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းၶၢင် ႁဵတ်းငဝ်ႈတၵ်ႉၵႃႇမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ဝဵင်းမျႃႉဝတီႇၼႆႉ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈမႃးသေ ၸိုဝ်ႈငဝ်ႈငႃႇဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ပေႃးဢဝ် ၽႃႇသႃႇမွၼ်းမူၵ်ႉတမဝႃႈ 'ၵုၼ်ပရႄႉၾတႅင်ႇ' ၊ ပေႃးဢဝ် ၽႃႇသႃႇမွၼ်းပႃႇၵိူဝ်ဝႃႈ 'ၵွမ်ႇၾရႄႉ' ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ် ၽႃႇသႃႇတႆးဝႃႈ ဝၢၼ်ႈ'သၢႆးၵတ်းယဵၼ်' ၼႆယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ်ၽႃႇသႃႇမၢၼ်ႈဝႃႈ ဝၢၼ်ႈတႄးဢေးမျႃး (သဲအေးမြရွာ) ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ဢဝ်ၸိုဝ်ႈမၢၼ်ႈၶိုင်ႈၼိုင်ႈ ၸိုဝ်ႈမွၼ်းၶိုၼ်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ဢမ်ပႃး'ဢေး' သေ တီႈ မျႃႉပတီၼၼ်ႉ ၸူးႁွင်ႉဝႃႈ 'မျႃႉဝတီႇ' ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပၢၼ် ၸဝ်ႈၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ ပယိၼ်ႉၼွင်ႇ ၼၼ်ႉ မျႃႉဝတီႇၼႆ ၶဝ်တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ 'ဢမျႃႉဝတီႇ' ၼႆယဝ်ႉ။
- ၵျွင်းၽြႃးပုတ်ႉထၽႃႇသႃႇငိူၵ်ႈ
- ၽြႃးမုင်ႈမူင်း (ၽြႃးၸုၵ်း)
- ၶဵင်ႇမုင်ႈယဵမ်ႈႁိင်ႇၶမ်း (ၵွင်းမူးသူၺ်ႇမျိၼ်းဝုၼ်ႇ)
- ↑ (မေႇ 2015) ၽိုၼ်လိၵ်ႈသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်းာ, သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း လႄႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ပီ 2014 သွႆႉ-2. ၼေႇပျီႇတေႃႇ: ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ႁႅင်းငၢၼ်း၊ ၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း လႄႈ ၵၢၼ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း, 51.
- ↑ ပပ်ႉသႅၼ်သမ်ႇမၢၼ်ႈ၊ သွႆႉ (9)
|
---|
| ၸႄႈမိူင်း | | |
---|
| ၸႄႈတိူင်း | |
---|
| ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ | |
---|
| တိူင်းၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ | |
---|
| ၼႃႈလိၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် | |
---|
|