မိူင်းမွၵ်ႇ၊ ဝဵင်း

ဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ
ဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ ဢွင်ႈတီႈ ၼႂ်းမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ: 24°15′0″N 97°21′0″E
မိူင်း	မျၢၼ်ႇမႃႇ
ၸႄႈမိူင်း	ၶၢင်
ၸႄႈတွၼ်ႈ	ၸႄႈတွၼ်ႈမၢၼ်ႈမေႃႇ
ၸႄႈဝဵင်း	ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ
ႁူဝ်ၼမ်ၵူၼ်း (2014)	၁၀,၇၄၁
ၶၢဝ်းယၢမ်း ၼႃႈလိၼ်	လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းမျၢၼ်ႇမႃႇ (UTC+6.30)

ဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ (မၢၼ်ႈ: မိုးမောက်မြို့, ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Moengmauk (Momauk)) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းဢၼ်မီးတီႈၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈမၢၼ်ႈမေႃႇ၊ ၸႄႈမိူင်းၶၢင်၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

သၢႆပိုၼ်း

ပီ 1765 ပၢၼ်ၶုၼ်သျိၼ်ႇၽျူႇသိၼ်ႇၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းမၢၼ်ႈမေႃႇၼႆႉ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းၵႃႉၶႄႇၶဝ် ၶဝ်ႈၼႂ်ႈမၢၼ်ႈမေႃႇၵမ်းသိုဝ်ႈသေ လႆႈယင်ႉလိုဝ်ႈတီႈ မိူင်းမွၵ်ႇယၢမ်းလဵဝ် တီႈ ဢင်ႈပၢင်ၵေႃႇၼၼ်ႉသေ လႆႈမွၵ်ႇၶၢဝ်ႇလႄႈ သင်ဝႃႈ ပဵၼ် မိူင်းမွၵ်ႇ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၽွင်းတိုၵ်းလိုပ်ႈဢင်းၵိတ်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်မၢၼ်ႈသူၺ်ႇပူဝ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈမႃးသေ ၶဝ်ၸူးႁွင်ႉဝႃႈ မူဝ်းမွၵ်ႉ ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈမေႃႇသေ ဢၼ်ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈၸဵင်လူင်ၼၼ်ႉ လႆႈမၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ဝဵင်းမႃး မိူဝ်ႈ ပီ 1903 ၼၼ်ႉသေ တေႃႇထိုင်ႇ 1947 လိူၼ်ၵျုၼ်ႇ 24 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၽွင်းသၼ်လွႆ (၅) ၵေႃႉ လႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်ယဝ်ႉ။ ထိုင် ပီ 1962၊ လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် 2 ဝၼ်းမႃး တေႃႇလၢၼ်ႇယေးၶွင်ႇၸီႇ လႆႈဢွၵ်ႇပေႃႇမႃးသေ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ၼႃႈလိၼ် ဢမ်ႇၵတ်းယဵၼ်လႄႈသင်၊ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းဢေႇလႄႈသင်၊ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးမႅၼ်ႈတီႈလႅၼ်မၼ်းလႄႈသင် ၸင်ႇလႆႈၶၢႆႉဢဝ် လုမ်းၽွင်းသၼ်လွႆ ၸဵင်လူင်ၼႆႉ မႃးၸူးတီႈ မိူင်းၵွင်း မိူဝ် ပီ 1965 လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 1 ဝၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ၼႂ်းမိူင်းလႄႈ ၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇသေ ထိုင်ပီ 1972၊ လိူၼ်ၵျူႇလၢႆႇ27 ဝၼ်း ဢိင်လူၺ်ႈ မၢႆလိၵ်ႈၶေႃႈပူင် (၉၅၃) သေ ဢဝ် မိူင်းမွၵ်ႇ၊ ၸဵင်လူင်၊ မျူဝ်ႉတိတ်ႉ လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းၽႄတူၼ်ႈႁုင်းယၢင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၽွတ်ႈႁဵတ်းပၼ်သေ ၸင်ႇလႆႈပဵၼ်မႃး ဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇယူႇယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်

တူဝႃၸေႃႇလၢၼ် (ၸႃႇတိ ဝၢၼ်ႈပၢင်ႁူၵ်း) တူဝ်တႅၼ်း ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင်၊ ၽူႈၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် သြႃႇလူင် ဢူးမရၼ်ႇလႃႉ (ၸႃႇတိ ဝၢၼ်ႈၸဵင်လူင်)၊ ၽူႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း တီႈ ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် တူဝႃၸေႃႇလ (ၸႃႇတိ ဝၢၼ်ႈလေႃႉတၢၼ်ႇ) ၸိူဝ်းၼႆႉ တၢင်တူဝ်ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇသေ ၶဝ်ႈပႃးမႃႈယဝ်ႉ။